Co powinna zawierać dobra recenzja książki? Post gościnny według Ejotka.

Dziś pierwszy od dawien, dawna post gościnny na moim blogu. Autorką posta jest przesympatyczna Ejotek, recenzentka z bloga czytelnicza-dusza.blogspot.com, z którą dość sporo ostatnio koresponduję i wymieniam poglądy. Pisanie recenzji nie należy do rzeczy łatwych, czasem ciężko usystematyzować nasze poglądy. Moim zdaniem Ejotek ma jedne z lepszych opinii książkowych w sieci, więc poprosiłam ją o podzielenie się z nami spostrzeżeniami, wskazówkami na temat pisania dobrej recenzji książkowej. Oto co otrzymałam jako odpowiedź zarówno do mnie jak i do was drogie czytelniczki (PS Jola to moje prawdziwe imię):

Jola poprosiła mnie o napisanie tekstu pod tytułem "Co powinna zawierać dobra recenzja książki?". Podjęłam się tego zadania i zapraszam na krótką opowieść ejotka o recenzjach.

Na początku trochę teorii, ale po „mojemu” :) Bo wprawdzie jestem po studiach dziennikarskich to jednak nawet nam wkładano do głów wiedzę, że teoria to jedno a praktyka i emocje to drugie. Czasem ważniejsze.

Recenzja jest tekstem, który ma przybliżyć innym jakieś dzieło – w przypadku naszego hobby są to książki – traktuje o bohaterach, fabule, miejscu akcji czy autorze. Każda recenzja składa się z dwóch części – informacyjnej oraz naszej oceny. To od nas zależy, na którą z tych części postawimy nacisk, która będzie obszerniejsza i którą będziemy chcieli przekonać czytelników bloga, by sięgnęli po książkę.

Jeśli mam być konkretna to recenzja podobnie jak i wypracowanie w szkole powinno zawierać wstęp, rozwinięcie i zakończenie.
O tym co mówią na ten temat definicje nie będę pisać, bowiem to możecie sprawdzić w internecie. Napiszę o tym, jak to jest u mnie…
We wstępie piszę czasem o autorze, własnych skojarzeniach w stosunku do książki, przeżyciach, oczekiwaniach, czasem to coś z mojego życia… Zupełnie luźny fragment tekstu, który podpowiada mi w danym momencie wena. Nigdy nie rozpoczynam recenzji tzw. leadem, który stosuje się raczej w artykułach.
Później następuje opis fabuły a na końcu rozpoczynam analizę moich wrażeń. Staram się zwrócić uwagę na styl autora, bohaterów i pomysły. Zawsze uwypuklam plusy i minusy, nawet w najgorszej książce poszukuję tych lepszych elementów. Opisuję emocje jakie towarzyszyły mi podczas lektury, czy spełniła moje oczekiwania, co mnie zaskoczyło, czy odkryłam tajemnice bohaterów jeszcze zanim autor je wyjawił.

Nie lubię kiedy w recenzjach, zwłaszcza negatywnych ktoś – chyba w akcie zemsty albo sama nie wiem czego – ujawnia zbyt wiele z fabuły. Ja staram się tego nie robić, uwielbiam za to na koniec akapitów zadawać pytania, które zaintrygują. Bo przecież odpowiedzieć można co najmniej dwojako.

Jola pytała czego nie powinno się robić pisząc recenzję. Na pewno nie powinno się stosować tego, co ja stosuję :P np. wielokropki, powtórzenia… Ale tak wyrażam swoje emocje i uważam, że nie są to błędy, których należy się wstydzić. To nie jest profesjonalna gazeta, tylko mój blog i mój subiektywny sposób opisywania wrażeń. Nie twierdzę nawet, że moje recenzje są profesjonalne. Mają być ciekawe, intrygować, zachęcać, kusić… A nie zanudzać jak wielokrotnie robią to zbyt długie i grzeczne artykuły. Nie lubię też kiedy recenzja jest mega długa, ma mało akapitów czy innych odstępów i jest w kółko powtarzaniem tych samych myśli, tylko przy użyciu innych słów. Lepiej napiszmy jeden akapit o naszych wrażeniach a nie lejmy bezsensownie wody. Można też pomóc czytelnikowi w poznawaniu tekstu – ja pogrubiam ważniejsze zdania – i jeśli ktoś nie ma czasu na czytanie całości, przynajmniej rzuci okiem na to, co wyróżniłam.


Okrutnie denerwuje mnie, kiedy autor ewidentnie nie spojrzy na tekst przed publikacją. Nie twierdzę, że ja jestem idealna (bo nie jestem), ale zdecydowanie liczba literówek przekraczająca 10 na tekst czy przecinki stawiane nie po wyrazie a dopiero po spacji (np. „osoba , która”) – nie są choćby wizualnie właściwe. Kiedy widzę rozstrzelony tekst i przecinek wiszący na początku wersu… I nie mówię o przypadkowym naciśnięciu klawisza, pomyłce, ale o stałym popełnianiu takich błędów, w każdym poście, przez wiele miesięcy z rzędu. I nie mówię, że trzeba korzystać z korektorów-ludzi! Wystarczy skopiować tekst do programu tekstowego i zrobić choć automatyczną korektę a potem spokojnie tekst przeczytać raz jeszcze pod kątem błędów literowych, których on nie wyłapie.

Jak powstaje recenzja? Różnie… Chciałabym rzec żartem, że  „w mękach” :P  Czasem piszę recenzję w godzinę a czasem i w trzy mi nie idzie… wszystko zależy od weny i pomysłu… Sporym ułatwieniem jest robienie, choćby minimalnych notatek podczas czytania. Mnie pomaga to w usystematyzowaniu sobie tego o czym chcę napisać.
Jest to również zależne od opisywanej książki – czasem jest to łatwiejsze a czasem trudniejsze. Zwłaszcza w przypadku bardzo emocjonalnych powieści jest mi trudno potem ująć w słowa jej piękno. Niezwykle ciężko jest pięknie napisać o pięknej pozycji – brakuje słów, niełatwo jest oddać ten sam klimat, który stworzył autor książki.

Jednak wiecie co jest najważniejsze w tym wszystkim? Serce. Każdy ma swój styl pisania i nawet jeśli każdy z nas napisze według jakiegoś schematu o tej samej książce i będzie miał takie same odczucia to każdy tekst będzie inny. Niech każdy napisze go sercem. W taki sposób by zachęcić/zniechęcić innych. Mamy przemówić do ich chęci, sprawić by się nie wahali tylko zdecydowali na „tak” lub „nie”. Wiadomo, że każdy ma swój gust i jednym coś się spodoba a inni skrytykują, ale bądźmy przekonujący i szczerzy w tym co piszemy. A reguły i długość tekstu nie będą pełniły najważniejszej roli.